یک جشنواره مردمی

یک جشنواره مردمی 

گزارشی از حال و هوای هشتمین «جشنواره مردمی فیلم عمار» که این روزها در سینما فلسطین در حال برگزاری است.
سینما فلسطین چند سالی است میزبان گروهی از اهالی فرهنگ است که مهمترین دغدغه‌شان پرداختن به مفاهیم انقلابی و ارزشی است. این جشنواره که از سال 89 شروع به کار کرده به بهانه نهم دی ماه راه اندازی شد و سعی دارد با نگاهی کاملا مردمی بیشتر به موضوعاتی بپردازد که در دیگر بخش های فرهنگی چندان مورد توجه نیست. 
جشنواره امسال 6 دی ماه همزمان با میلاد امام حسن عسکری (ع) کار خود را شروع کرد و تا 15 دی ماه در تهران و دیگر نقاط کشور برگزار می ‌شود. این جشنواره به دبیری نادر طالب زاده برگزار می شود.

سینما فلسطین، عصر روز یکشنبه 

در یکی از روزهای برگزاری جشنواره سری زدیم به سینما فلسطین، سینمایی در طول برگزاری جشنواره عمار حال و هوایی کاملا متفاوت با دیگر روزهای سال دارد. از محتوا و فرم فیلم ها گرفته تا جنس مخاطبانی که راهی سینما می شوند. چهارمین روز برگزاری جشنواره به نیمه رسیده است. داخل محوطه سینما جمع های چند نفره ای که بیشترشان چهرهای جوان هستند گفتگو می کنند. نکته جالب اینکه تعداد زیادی از حاضران دوربین به دست آماده برای ثبت لحظات هستند و احتمالا این دوربین های آماده در دست حاضران به خاطر ماهیت جشنواره عمار است که مردمی بودنش از هرچیز دیگری پررنگ تر است.
  در ورودی سینما نشریه روزانه جشنواره را برای مخاطبان مهیا کرده اند. برای آشنایی بیشتر با روند برگزاری جشنواره و  آنچه در ذهن شرکت کنندگان عمار می گذرد بولتن ها امکانی خوبی است تا با خواندن نقطه نظرها و دیدگاه های مختلف آشنا شویم. بعد از مرور کوتاهی بر بولتن جشنواره تابلوی سمت راست سالن راهنمایی است برای مطلع شدن از برنامه اکران روزانه تا ببینیم از میان آثار درحال اکران کدام بیشتر باب میل است. 
برای انتخاب اول، سالن یک سینما را انتخاب می کنم. چند دقیقه ای از شروع مستند گذشته اما با توجه به تصاویری که پخش می شود حدس زدنش سخت نیست که موضوع فیلم درباره معلمی است که مامور می شود مدتی در یک روستا خدمت کند. از آن معلم هایی که اهالی روستا را به خودش وابسته کرده و حالا مرجعی برای ندانسته های آنها شده. داستان درباره ماهواره است و معلمی که همه تلاشش را می کند تا اهالی روستا از مضرات بی امان این رسانه در امان باشند. نقشی که ماهواره ها نه تنها در تغییر فرهنگ شهرنشینان داشتند بلکه روستاها را هم بی نصیب نگذاشتند. مستند اول تمام می شود و بعد از پخش تیزر تبلیغاتی جشنواره، دومین مستند با موضوع مراسم نخل گردانی در یزد پخش می شود.
برای سرک کشیدن به دیگر سالن های سینما با مراجعه دوباره به تابلوی راهنما از روی اسامی، مستند «روهینگیا زخم زمین» وسوسه بیشتری برای دیدن ایجاد می کند، مستندی که از نامش پیداست باید روایتی از آوارگی مسلمانان روهینگیایی باشد.

یک جشنواره متفاوت 

بعد از دیدن دو سه مستند با موضوعات مختلف دیدن بخش های دیگر سینما که برای جشنواره فضایی متفاوت پیدا کرده اند خالی از لطف نیست. در طبقه دوم غرفه‌های مختلفی است که روبه روی سالن‌های دو و سه سینما فلسطین آماده شدند و به معرفی محصولات فرهنگی مشغول هستند.
در جشنواره عمار قشرهای مختلفی از مردم حضور دارند؛ پدر ماردها به همراه فرزندانشان، خانواده شهدا به ویژه شهدای مدافع حرم، مستندسازها، کارگردان‌ها، مسئولین فرهنگی و خلاصه همه امکان حضور دارند.

چند برداشت از «راه نما»

همزمان با هشتمین جشنواره مردمی فیلم عمار، مدرسه سینمایی عمار هم در ادامه سلسله‌ دوره‌ های تخصصی خود اقدام به برگزاری فصل دوم دوره آموزشی «راه‌نما» با حضور اساتید سینما کرده است. بخش هایی از نظرات کارشناسان در این نشست ها را می خوانید:

احسان محمدحسنی: یک بار فرمانده ای از من پرسید که تا چند سال دیگر می توانیم ۵۰ تا فیلم‌ساز مثل فلان کارگردان داشته باشیم؟ من هر چه فکر کردم دیدم چطور این سوال را جواب بدهم که توقعی ایجاد نشود. گفتم شما در دانشگاه‌تان تا چند سال دیگر می توانید افرادی مثل قاسم سلیمانی، احمد کاظمی تربیت کنید؟ این فرمانده به فکر فرو رفت. اما مسئله این است که کسی مثل قاسم سلیمانی از دالان های متعددی عبور کرده تا شده است قاسم سلیمانی. الان از مسعود ده‌نمکی و نادر طالب زاده فقط یک نمونه داریم و هر کدام از این‌ها مراحل سختی را پشت سر گذاشته اند تا به اینجا رسیده اند. لذا توقع اینکه با کلاس آموزشی و فیلم دیدن به یک قهرمان بزرگ تبدیل بشویم، توقع درستی نیست؛ اما می‌توانیم ظرف یک دهه ۵۰۰ چریک کاردرست حوزه هنر تربیت کنیم. به طوری که همه آن‌ها کسانی باشند که اگر ما نباشیم یقه دشمنان را بگیرند و حرفی برای گفتن داشته باشند.

سید ناصر هاشم‌زاده: هر هنرمندی تجربه هایی شخصی دارد که اگر این تجربه ها وجود نداشته باشد نمی‌توان درباره آن نوشت. خیلی خطرناک است که از حقایقی حرف بزنیم که نسبت به آنها هیچ نسبتی نداریم. اگر یک فیلم می خواهد وجه انقلابی، اجتماعی، رئال و سوررئال پیدا کند، باید آن فضا را بشناسیم. توجه به فضا و مکان است که معنا می دهد و صرف پرداختن به موضوع مقدس فیلم‌نامه شما را مقدس نخواهد کرد. حتی ممکن است با اینکه یک موضوع دینی انتخاب می کنید، فیلم‌نامه شما ضد دین شود. ممکن است یک نفر نماز بخواند ولی بشود به آن لعنت کرد. یعنی موضوع او را نجات نمی دهد.
وقتی می خواهیم درباره انقلاب فیلم بسازیم، باید مختصات آن را بشناسیم. اگر شما موضوعی را بد می‌گویی یعنی نسبت به آن موضوع معرفت خوبی نداری. اگر نه آن را درست بیان می کردی. تکنیک آموختنی است و همه می آموزند؛ ولی شاکله چه؟ فرم و محتوا از هم جدا شدنی نیستند. اینکه بعضی می‌گویند محتوای خوبی دارم اما فرم ندارم، اصلا درست نیست.

محمدحسین نیرومند: امسال بالغ بر ۱۵۰ کار دیدم که تقریبا همه شان خوب بودند و در سطحی بودند که بتوانند مفهومی را با زبان سینما منتقل کنند. اینکه زبان سینما به ادب سینما تبدیل شود خیلی کار می برد اما مشهود است که دوستان به زبان سینما مسلط شده اند و الان وقتش است که ادب سینما را که به مسایل زیبایی شناسایی می پردازد بیاموزند.

مسعود ده‌نمکی: شیوه درست دنبال کردن شیوه اصولی فیلم‌سازی همین جشنواره ها و آموزش ها است. قصه من یک قصه دیگر بوده است. شیوه من جواب نمی دهد و توقع هم نداشته باشید که به راحتی شما را بپذیرند. پوستتان باید کلفت باشد. الان شما روز خوش‌تان است که حزب اللهی ها برای کار کردن امکانات و سازمان دارند. هیچ وقت این طور نبوده الان همه چیز دارد در اختیار این قضیه قرار می گیرد. آن موقع حتما از سپاه باید بودجه می گرفتیم تا یک نشریه ای دربیاوریم؛ اما الان شما با موبایل می توانید نشریه بزنید. از شعار نترسید. شما جرات داشته باشید از شعارتان دفاع کنید. الان حزب اللهی ما می خواهد فیلم بسازد، می ترسد که شعاری شود. دفاع از باورها تاوان دارد. اگر جرات دفاع از آرمان ها را داشته باشید، دیده می شوید اگر نه مثل بقیه می شوید. پیچوندن...